ΙΔΙΟΓΡΑΦΗ ΔΙΑΘΗΚΗ 

Έννοια

Ιδιόγραφη είναι η διαθήκη, η οποία συντάσσεται ολόκληρη με το χέρι του διαθέτη ώστε να εξασφαλιστεί ο έλεγχος της γνησιότητας της. Η ιδιόγραφη διαθήκη προκειμένου να κριθεί ως έγκυρη πρέπει να χρονολογείται (ημέρα/μήνας/έτος) και να υπογράφεται από το χέρι του διαθέτη.

Άρθρο 1774 Α.Κ

Δημοσίευση ιδιόγραφης διαθήκης

Όποιος  κατέχει  ιδιόγραφη  διαθήκη  οφείλει  χωρίς   υπαίτια   καθυστέρηση  μόλις πληροφορηθεί το θάνατο του διαθέτη να την εμφανίσει  για  δημοσίευση  στο  πρωτοδικείο  είτε  της  τελευταίας  κατοικίας  ή  διαμονής του διαθέτη είτε της δικής του διαμονής. Η δημοσίευση γίνεται  κατά το άρθρο 1771. Η διάταξη του άρθρου 1772 εφαρμόζεται και σε αυτή  την περίπτωση.

Το άρθρο 1774  αντικαθίσταται  από την 1η Μαρτίου 2013, δυνάμει των άρθρων 4 παρ. 6, 110 παρ. 21 Ν.4055/2012 (ΦΕΚ Α 51) και 1 περ.α` Ν. 4077/2012,ΦΕΚ Α 168,ως εξής:

Όποιος κατέχει ιδιόγραφη διαθήκη οφείλει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση μόλις πληροφορηθεί το θάνατο του διαθέτη να την εμφανίσει για δημοσίευση στον ειρηνοδίκη (πλέον Πρωτοδίκη) είτε της τελευταίας κατοικίας ή διαμονής του διαθέτη είτε της δικής του  διαμονής. Η δημοσίευση γίνεται κατά το άρθρο 1771. Η διάταξη του άρθρου 1772 εφαρμόζεται και σε αυτήν την περίπτωση.

Πλεονεκτήματα ιδιόγραφης διαθήκης

Η ιδιόγραφη διαθήκη είναι η πιο απλή μορφή διαθήκης, εξασφαλίζει μυστικότητα δίχως έξοδα του διαθέτη. Τη διαθήκη αυτή, ο διαθέτης μπορεί να την φυλάξει στην οικία του είτε να την καταθέσει σε έμπιστο πρόσωπο είτε να την παραδώσει σε φύλαξη σε δικηγόρο ή σε συμβολαιογράφο, οι οποίοι μετά το θάνατο του έχουν την υποχρέωση να την καταχωρίσουν προς δημοσίευση στο αρμόδιο Δικαστήριο.

Μειονεκτήματα ιδιόγραφης διαθήκης

Η ιδιόγραφη διαθήκη έχει το μειονέκτημα ότι μπορεί να απωλεσθεί, να μην βρεθεί ποτέ ή ακόμα και να αλλοιωθεί το περιεχόμενο της. Επίσης, μετά τη δημοσίευση της μπορεί να ελεγχθεί για τη γνησιότητά της πχ με καταγγελία από κληρονόμο που έχει έννομο συμφέρον για πλαστογραφία, αφού δεν διασφαλίζεται το ανεπηρέαστο της τελευταίας βούλησης του διαθέτη. 

Νέο νομοθέτημα για τις ιδιόγραφες διαθήκες

Είμαστε εν αναμονή των εξελίξεων για το περίφημο νομοθέτημα για το κληρονομικό δίκαιο που θα τροποποιήσει και σχετικά ζητήματα για τις ιδιόγραφες διαθήκες. Όπως λέγεται, δεν θα καταργηθούν οι ιδιόγραφες διαθήκες αλλά θα διατηρηθούν με σημαντικές αλλαγές με στόχο την ενίσχυση της γνησιότητας της τελευταίας βούλησης (διαθήκης) του διαθέτη. Επίσης, ο διαθέτης θα υποχρεώνεται να καταθέτει την ιδιόγραφη διαθήκη του σε συμβολαιογράφο, ο/η οποίος/α θα την καταχωρεί σε ειδικό μητρώο ιδιόγραφων διαθηκών.